Trẻ bị sốt cao phải chăm nom như thế nào?

Dù bởi vì căn nguyên gì thì sốt cao cũng gây nhiều tác hại cho cơ thể trẻ, có trạng thái dẫn đến co giật, thậm chí tử vong. Vì vậy, danh thiếp bậc bác mẹ phải phát hiện và xử trí đúng, kịp thời khi trẻ sốt.

Chăm sóc trẻ bị sốt cao tại nhà

Sốt là một triệu chứng rất thường gặp ở trẻ thơ dưới 3 tuổi, nhất là trong mùa lề đường nóng nực. Sốt có trạng thái vì nhiều nguyên do gây ra nhưng phần đông là do vi khuẩn, virus, say nắng, say nóng.

Trẻ sốt cao trên 39 độ C có thể bị co giật toàn thân, thiếu ôxy não, thuốc cường dương tổn thương xót danh thiếp tế bào thần kinh, dẫn tới hôn nằm mê huyễn hoặc tử vong; nếu khỏi thì cũng dễ bị di chứng tổn thương thần kinh (động kinh, giảm trí nhớ). Sốt cao làm mất nước, cô máu, gây rối loạn nước và điện giải. Sốt cao 40-41 độ C có thể gây rối loạn đông máu.

Khi thấy trẻ nóng, cần cặp mạch độ, nếu cặp ở nách phải cộng thêm 0,5 độ C. Nhiệt độ 37,5-38,9 độ C là trẻ sốt vừa, trên 38,9 độ C là sốt cao. Phải lấy nhiệt độ ít ra 3 lần trong ngày và 1 lần vào ban đêm.

Khi phát hiện trẻ sốt, trước tiên các bậc ba má phải chóng vánh tìm mọi thủ pháp làm tăng cường sự thải nhiệt của thân thể như chơi ủ, đắp chăn mà đồng cân cho trẻ mặc áo lót mỏng; giảm nhiệt trong phòng (nếu quá nóng) bằng cách mở cửa, dùng quạt thông gió. Cho trẻ uống nhiều nước, trẻ lớn có trạng thái uống tùy thích. Với trẻ nhỏ chưa biết đòi, phải chủ động cho uống huyễn hoặc pha thêm nước vào bình phẩm sữa (20-30ml/lần bú) và tăng các bữa bú cho trẻ. Có thể cho uống nước quả như cam, chanh, orezol, không nên cho uống các loại nước giải khát công nghiệp.

Mùa hè, trẻ sốt vẫn cần được tắm rửa bằng nước ấm thấp hơn thân nhiệt 2 độ C trong 10-15 phút để tăng thải nhiệt. Chú ý cho trẻ gội cả đầu. Có trạng thái đắp nước mát vùng trán, bẹn, tránh dùng cồn cào xoa người trẻ vì chưng cồn cào có trạng thái gây ngộ độc.

Khi trẻ sốt trên 38,5 độ C, cần cho dùng các thuốc hạ nhiệt. Loại thuốc hạ nhiệt được Tổ chức Y tế Thế giới khuyên sử dụng cho trẻ nít là paracetamol (biệt dược là efferalgan, babymol…) liều 15 mg/kg/lần, ngày 6 lần. Tổng liều 50-60 mg/kg/ngày. Có thể sử dụng đường uống hoặc đặt hậu môn (nếu trẻ không uống được). Hấp thu qua đường hậu môn chậm hơn, thường dùng trong trường hợp sốt vừa phải, liều thường sử dụng 7-10 mg/kg/lần, ngày đặt 2-3 lần.

Những trường hợp sốt cao 40-41 độ C, ngoài dùng thuốc hạ sốt và các biện pháp hạ nhiệt như trên, cần cho trẻ uống thuốc an thần để phòng co giật, có thể sử dụng gardenal (phenobarbital) 0,5-1 g/kg/lần.

Khi trẻ sốt, tốt nhất các bậc bác mẹ nên đưa trẻ đến thầy thuốc để phát hiện sớm nguyên nhân sốt và có cách xử trí kịp thời.

TS. Lê Mỵ Dung, Sức Khoẻ & Đời Sống

• Một số biểu hiện thường xuất hiện cùng với hiện tượng sốt
  • Sốt cao co giật: Hiện tượng này thường xảy ra khi trẻ bị sốt cao trên 3805, bệnh xuất tinh sớm toàn thân trẻ co giật, tím môi, nếu biến diễn nặng, tái phát nhiều lần thì có thể gây thiếu ôxy não, hôn mộng mị và nhiều biến chứng hiểm nguy khác.
  • Sốt cao rét run: Trẻ có cảm giác toàn thân lạnh, đặc biệt là tay, chân, có thể nổi vân tím trên da.
  • Chảy nước mũi: Thường trẻ sẽ chảy nước mũi trong, không có mùi hôi, tăng tiết đờm dãi trong miệng.
  • Ho: Trẻ có trạng thái ho khan mê hoặc có đờm bởi vì quá trình viêm tại mũi họng gây ra.
  • Rối loạn tiêu hóa: Thường là đi rửa cấp: trẻ đi cầu phân lỏng, nhiều nước, không có máu. Trẻ thường rất khá nước, nếu không chăm sóc tốt, bệnh sẽ biến diễn nặng lên và có trạng thái gây tử vong. Nếu chăm sóc tốt thì, tượng này sẽ thuyên giảm và khỏi trong 5-7 ngày.
  • Nôn: Trẻ có thể nôn sau khi ăn. Nếu nôn khan nhiều lần thì cần chú ý thêm danh thiếp vấn đề khác về não, màng não.
  • Đau đầu: Trẻ lớn có trạng thái kêu đau đầu, trẻ nhỏ thì quấy khóc, vật vã. Ngoài cơn sốt trẻ lại chơi ngoan.
  • Đau mình mẩy, đau cơ: Trẻ có cảm giác mệt mỏi, đau nhức cơ bắp toàn thân.
  • Phát ban: Sau khi sốt vài ngày, trẻ có thể xuất hiện ban đỏ trên da và đỡ sốt.